Εγκυμοσύνη
Ένα υπέροχο ταξίδι εννέα μηνών
ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ
Ένα υπέροχο ταξίδι εννέα μηνών.
Η εγκυμοσύνη αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη περίοδο στη ζωή κάποιας γυναίκας. Ο γυναικολόγος - μαιευτήρας Χουρσόγλου Σωτήρης, αντιλαμβανόμενος το πόσο ξεχωριστή είναι μια τέτοια στιγμή, στέκεται δίπλα σε κάθε γυναίκα, κατανοώντας τις ανάγκες, τους φόβους και τις ανησυχίες τους, και προσφέρει με κατανόηση και ψυχραιμία όλες τις απαντήσεις που θα λύσουν κάθε απορία.
Χάρη στο πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο στο Περιστέρι,
ο Δρ. Χουρσόγλου Σωτήρης αναλαμβάνει με αίσθημα ευθύνης κάθε εξέταση ή θεραπεία, που θα σας οδηγήσει με ασφάλεια και χαρά σε ένα υπέροχο ταξίδι εννέα μηνών.
Εγκυμοσύνη
1ος μήνας
Το μεγαλύτερο μέρος του 1ου μήνα της εγκυμοσύνης δεν γίνεται αντιληπτό από τη γυναίκα. Αρκετές φορές υπάρχουν συμπτώματα, όπως πρήξιμο στους μαστούς και εύκολη κόπωση, όμως η γυναίκα αρχίζει να υποψιάζεται την εγκυμοσύνη, συνήθως όταν καθυστερήσει η περίοδος. Τα περισσότερα τεστ εγκυμοσύνης του εμπορίου θα καταδείξουν την εγκυμοσύνη την εβδομάδα μετά την αναμενόμενη περίοδο που καθυστέρησε. Το κύημα είναι τόσο μικρό που μόνο προς το τέλος του 1ου μήνα μπορεί να γίνει αντιληπτό με το υπερηχογράφημα.
-
Πότε πρέπει να κάνω το τεστ εγκυμοσύνης;
Η καλύτερη χρονική στιγμή είναι όταν περάσει 1 εβδομάδα καθυστέρησης, αν και τα περισσότερα τεστ εγκυμοσύνης αναφέρουν ότι θετικοποιούνται από τις πρώτες ημέρες καθυστέρησης. Προκειμένου να έχεις σίγουρα αποτελέσματα πρέπει να προσέξεις:
(α) Να μην έχει παρέλθει η ημερομηνία λήξης του τεστ
(β) Να μην έχει αλλοιωθεί (π.χ. αποθήκευση σε χώρο με υγρασία)
(γ) Να χρησιμοποιήσεις πρωινά ούρα
(δ) Να διαβάσεις προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης
Μην επαναπαυθείς αν το αποτέλεσμα του τεστ είναι αρνητικό. Πιθανόν να πρόκειται για λάθος, οπότε είναι καλό να επαναληφθεί. Τα περισσότερα τεστ εξάλλου έχουν διπλή συσκευασία για επανάληψη.
-
Κάθε πότε αλλάζει ο μήνας;
-
Τι θα πρέπει να προσέξω στον 1ο μήνα;
-
Πότε θα πρέπει να πάω στον γυναικολόγο;
-
Ενδομητρίωση
-
Yπερηχογράφημα Ανάπτυξης
Προεκλαμψία
Η προεκλαμψία είναι μία σοβαρή διαταραχή της εγκυμοσύνης, που εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές για την έγκυο και το έμβρυο (ή έμβρυα) που κυοφορεί. Εμφανίζεται συνήθως μετά την 20η εβδομάδα της κυήσεως και μπορεί να υφίσταται ακόμα και 4-6 εβδομάδες μετά τον τοκετό.
Προεκλαμψία ορίζεται η υπέρταση κατά την κύηση (συστολική αρτηριακή πίεση >140mmHg και διαστολική >90mmHg), μαζί με λευκωματουρία (>300mg λευκώματος σε συλλογή ούρων 24ώρου ή >30mg/mmol σε τυχαίο δείγμα ούρων ή περισσότεροι από ένας σταυροί σε stick ούρων), με ή χωρίς παθολογικά οιδήματα.
Τη βαριά προεκλαμψία μπορεί να ακολουθήσει η εκλαμψία που εκδηλώνεται με σπασμούς των μυών του προσώπου και των χεριών, μέχρι ακαμψία και κυάνωση (τονικός – κλονικός σπασμός).
Αιτίες
• Ανοσολογικοί μηχανισμοί
• Γενετική προδιάθεση
• Μεταβολικοί μηχανισμοί
• Διαταραχές του πλακούντα
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της προεκλαμψίας αποτελούν:
• Iστορικό προεκλαμψίας σε προηγούμενη κύηση ή σε συγγενή πρώτου βαθμού.
• Τόκος: εμφανίζεται συχνότερα σε πρωτότοκες γυναίκες.
• Αφρο - αμερικανική φυλή.
• Ηλικία (συνήθως >35 ετών και <20 ετών).
• Παχυσαρκία.
• Πολύδυμη κύηση.
• Σακχαρώδης διαβήτης κυήσεως.
• Υποκείμενα νοσήματα (χρόνια νεφροπάθεια, χρόνια υπέρταση, συστηματικός ερυθυματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα κ.ά.).
Επιπλοκές
• Μείωση της ροής του αίματος στις αρτηρίες που μεταφέρουν αίμα από τη μήτρα στον πλακούντα, με συνέπεια το έμβρυο να δέχεται λιγότερο αίμα, οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου (IUGR), πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης ή σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας του νεογνού.
• Αύξηση της αρτηριακής πίεσης (>180mmΗg), που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλική αιμορραγία.
• Αποκόλληση πλακούντα, που μπορεί να απειλήσει τη ζωή του εμβρύου και της εγκύου.
• Ρήξη ήπατος, λόγω διάτασης της κάψας του ήπατος.
• Σύνδρομο HELLP, που χαρακτηρίζεται από χαμηλά αιμοπετάλια και αυξημένα ηπατικά ένζυμα
• Εκλαμψία.
Θεραπεία
Η αντιμετώπιση της προεκλαμψίας στην κύηση εξαρτάται από το στάδιο της εγκυμοσύνης. Στην περίπτωση που η εγκυμοσύνη βρίσκεται κοντά στην πιθανή ημερομηνία τοκετού, ενδείκνυται η πρόκληση τοκετού. Στο τέλος της υστεροτοκίας αποφεύγεται η χορήγηση μητροσυσπαστικών φαρμάκων, αφού κυρία παρενέργειά της είναι η υπέρταση.
Συνήθως, η προεκλαμψία θεραπεύεται άμεσα με τη διεκπεραίωση του τοκετού και την αποβολή του πλακούντα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, η πορεία της νόσου μπορεί να επιδεινωθεί τις πρώτες 48 ώρες μετά τον τοκετό. Για το λόγο αυτό, οι γυναίκες με διαγνωσθείσα προεκλαμψία ή υπέρταση, απαιτείται να παρακολουθούνται στενά ως προς την αρτηριακή τους πίεση, την πρόσληψη και την αποβολή υγρών.
2ος μήνας
Σε όλη τη διάρκεια του 2ου μήνα της εγκυμοσύνης (περίπου μέχρι το τέλος της 10ης εβδομάδας) επιτελείται η δημιουργία όλων των οργάνων του εμβρύου. Η διαδικασία αυτή είναι πολύ ευαίσθητη και για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση σε βλαπτικές ουσίες (τσιγάρο, αλκοόλ) και σε φάρμακα χωρίς προηγούμενη συμβουλή του γυναικολόγου. Το έμβρυο είναι καθαρά ορατό στο υπερηχογράφημα, ενώ είναι διακριτή και η λειτουργία της καρδιάς του.
Η μητέρα αισθάνεται ολοένα κα περισσότερο ναυτία και κάνει εμετό, ιδίως τις πρωινές ώρες. Λίγες φρυγανιές (ξηρά τροφή) το πρωί μπορεί να βοηθήσουν να ξεπεράσει η έγκυος το πρόβλημα της ναυτίας. Υπάρχει γενικότερα εύκολη κόπωση, λόγω της ανόδου της στάθμης των ορμονών στο αίμα. Ακόμα και απλές καθημερινές δραστηριότητες φαίνεται να χρειάζονται πολύ περισσότερη ενέργεια και κόπο από ότι πριν την εγκυμοσύνη οδηγώντας την έγκυο σε εξάντληση στο τέλος της ημέρας. Είναι απαραίτητο η έγκυος να κοιμάται αρκετές ώρες κατά τη διάρκεια της νύχτας και να εκμεταλλεύεται κάποια χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας προκειμένου να ξεκουράζεται.
Σε αυτή τη χρονική φάση είναι χρήσιμο να γίνει η πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο που θα παρακολουθεί την εγκυμοσύνη μέχρι το τέλος. Πριν επισκεφθείς το γυναικολόγο σου είναι χρήσιμο να γράψεις σε μορφή σημειώσεων όλες τις απορίες σου, για τις οποίες θέλεις να πάρεις σωστές και τεκμηριωμένες απαντήσεις. Θα πρέπει να αναφέρεις οποιαδήποτε ασθένεια είχες κατά το παρελθόν και θα πρέπει να φέρεις μαζί σου τα φάρμακα που πιθανόν να πήρες από την αρχή της εγκυμοσύνης. Ο γυναικολόγος θα σου εξηγήσει σε ποιες εξετάσεις θα πρέπει να υποβληθείς και θα σε προγραμματίσει για τις επόμενες επισκέψεις και τα υπερηχογραφήματα ή τυχόν επιπλέον εξετάσεις.
3ος μήνας
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Τα περισσότερα όργανα του εμβρύου ολοκληρώνουν τη μορφή τους στον 3ο μήνα. Το έμβρυο είναι μια μικρογραφία ανθρώπου, τα βλέφαρά του είναι κλειστά και το δέρμα του διάφανο. Από εδώ και πέρα το έμβρυο αυξάνεται σε μέγεθος και συνεχίζεται η ωρίμανση των λειτουργιών των οργάνων του.
-
Πως αλλάζει το σώμα μου;
Στα μέσα αυτού του μήνα ο γυναικολόγος σου μπορεί να εντοπίσει τους καρδιακούς παλμούς του εμβρύου με μια ειδική συσκευή. Η μήτρα ήδη έχει αρχίσει να μεγαλώνει αρκετά ώστε να γίνεται ψηλαφητή από την κοιλιά.
-
Τι εξετάσεις γίνονται στον 3ο μήνα;
-
Αυχενική διαφάνεια
-
Αμνιοπαρακέντηση
-
Τι είναι το τεστ PAPP-a;
-
Τι είναι το ρινικό οστό και τι σημασία έχει η ανίχνευσή του στο υπερηχογράφημα;
4ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Στον 4ο μήνα το έμβρυο έχει πλέον τα γνώριμα χαρακτηριστικά ενός ανθρώπου σε μικρογραφία. Το βάρος του είναι περίπου 300-400 γραμμάρια. Τα γεννητικά του όργανα έχουν διαμορφωθεί και προς το τέλος του 4ου μήνα δίνεται η δυνατότητα να γίνουν ορατά με το υπερηχογράφημα. Το νευρικό και το μυϊκό σύστημα του εμβρύου αναπτύσσονται ακόμα περισσότερο και οι κινήσεις που κάνει είναι περισσότερο έντονες, τις οποίες η μητέρα αρχίζει να καταλαβαίνει περίπου στην 18η εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Τα βλέφαρα του εμβρύου είναι κλειστά, ωστόσο μπορεί να αντιλαμβάνεται το φως. Με την ανάπτυξη του κεφαλιού τα μάτια αποκτούν μια περισσότερο κεντρική θέση στο πρόσωπο.
-
Πως αλλάζει το σώμα μου;
-
Τι εξετάσεις γίνονται στον 4ο μήνα;
-
Τι είναι το τριπλό τεστ;
5ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Οι αναλογίες του εμβρύου πλέον πλησιάζουν αρκετά αυτές του νεογέννητου. Κοιμάται αρκετές ώρες κάθε ημέρα (ακόμα και 18-20 ώρες) και όταν είναι ξύπνιο αντιλαμβάνεται πολύ πιο εύκολα τους ήχους του περιβάλλοντος. Τα βλέφαρα αρχίζουν να ανοίγουν και το έμβρυο πραγματοποιεί πολύ πιο έντονες κινήσεις, οι οποίες γίνονται αισθητές από την μητέρα. Στο δέρμα του αρχίζει να εμφανίζεται το σμήγμα, ένα λιπαρό έκκριμα που προστατεύει το έμβρυο από την πολύμηνη παραμονή του στο αμνιακό υγρό.
-
Πώς αλλάζει το σώμα μου;
-
Τι εξετάσεις πραγματοποιούνται στον 5ο μήνα;
-
Τι είναι το υπερηχογράφημα β’ επιπέδου;
-
Τι άλλο φαίνεται στο υπερηχογράφημα β’ επιπέδου;
6ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Το έμβρυο έχει τις αναλογίες του νεογέννητου, ωστόσο ακόμα δεν έχει συσσωρεύσει λίπος κάτω από το δέρμα του και έτσι έχει ένα μακρόστενο σχήμα. Από τον 6ο μήνα αρχίζει να συσσωρεύεται υποδόριο λίπος, το οποίο μέχρι και τον 9ο μήνα θα δώσει στο νεογέννητο τη γνώριμη μορφή. Το λίπος αυτό ονομάζεται και φαιό υποδόριο λίπος και συμβάλλει στη θερμορύθμιση του νεογνού μετά τον τοκετό.
Με την περαιτέρω ωρίμανση του νευρικού και του μυϊκού συστήματος, το έμβρυο έχει την ικανότητα να εκτελεί περισσότερο πολύπλοκες κινήσεις, όπως να θηλάζει το δάχτυλό του. Είναι συχνό το φαινόμενο το έμβρυο να εμφανίζει λόξυγκα σε αυτό το στάδιο, κάτι που πολλές μητέρες αναφέρουν ως διασκεδαστικό.
-
Πως αλλάζει το σώμα μου;
-
Τι εξετάσεις γίνονται στον 4ο μήνα;
7ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Στον 7ο μήνα το έμβρυο αυξάνεται σημαντικά σε μέγεθος και με το που μπαίνει στον 8ο μήνα το βάρος του ξεπερνάει το 1.5 κιλό. Σε αυτήν την φάση αυξάνεται δραματικά η ζήτηση του εμβρύου σε θρεπτικά συστατικά σίδηρο και ασβέστιο. Τα μαλλιά του έχουν ήδη αναπτυχθεί και στα δάχτυλά του έχουν σχηματιστεί τα νύχια. Το λίπος κάτω από το δέρμα συνεχίζει να αυξάνεται και το έμβρυο αποκτά μια περισσότερο γεμάτη μορφή.
-
Πώς αλλάζει το σώμα μου;
-
Σε τι εξετάσεις θα πρέπει να υποβληθώ στον 7ο μήνα;
-
Τι είναι το υπερηχογράφημα β’ επιπέδου;
-
Τι άλλο φαίνεται στο υπερηχογράφημα β’ επιπέδου;
8ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Το έμβρυο συνεχίζει να αυξάνει το βάρος του ώστε να φθάσει τα 2800g προς το τέλος του 8ου μήνα. Το δέρμα του εμβρύου γίνεται ολοένα και λιγότερο ερυθρωπό και ολοένα και λιγότερο ζαρωμένο, αφού συνεχίζεται η εναπόθεση λίπους. Μέρα με την ημέρα το αναπνευστικό σύστημα του εμβρύου γίνεται περισσότερο ώριμο με αποτέλεσμα ακόμα και αν προκληθεί πρόωρος τοκετός το μεγαλύτερο ποσοστό των νεογνών να μπορεί να επιβιώσει. Οι κινήσεις που μπορεί να κάνει τώρα το έμβρυο είναι περιορισμένες σε εύρος (αλλά όχι σε συχνότητα), λόγω του μικρότερου διαθέσιμου χώρου που έχει μέσα στη μήτρα. Το σμήγμα, η λευκή κρεμώδης επάλειψη που έχει αναπτυχθεί γύρω από το έμβρυο σταδιακά αποπίπτει. Το έμβρυο καταπίνει σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αμνιακό υγρό με σμήγμα. Όλες αυτές οι εκκρίσεις συσσωρεύονται στο γαστρεντερικό σύστημα του εμβρύου και αποβάλλονται με τις πρώτες κενώσεις του νεογνού. Το υλικό που αποβάλλεται με τις κενώσεις ονομάζεται μηκώνιο.
-
Πως αλλάζει το σώμα μου;
-
Τι είναι οι συστολές της μήτρας;
-
Πότε αρχίζει η δραστηριότητα αυτή της μήτρας;
9ος μήνας
-
Τι μορφή έχει το έμβρυο;
Το έμβρυο συνεχίζει να αυξάνει το βάρος του σε όλη τη διάρκεια του 9ου μήνα. Έχει καταλάβει πλέον όλη την κοιλότητα της μήτρας και σε περισσότερο από 96% των περιπτώσεων είναι γυρισμένο με το κεφάλι προς τα κάτω. Πλέον, το αναπνευστικό σύστημα του εμβρύου θεωρείται αρκετά ώριμο ώστε ο τοκετός να μπορεί να εξελιχθεί ανά πάσα στιγμή μέσα στον 9ο μήνα.
-
Πότε γίνεται ο τοκετός;
-
Πως ξεκινάει ο τοκετός;
-
Μπορεί γίνει πρώτα η ρήξη των υμένων;